POLİMERLEŞME

Çok sayıda küçük molekülün birleşerek büyük moleküller oluşturması olayına polimerleşme, sürekli tekrarlanan birim moleküllere ise monomer, oluşan büyük moleküllere ise polimer denir. Polimerizasyon, kondenzasyon polimerizasyonu (iki büyük molekülün birleşerek aradan küçük bir molekülün ayrılması) ve katılmapolimerizasyonu (çok sayıda monomerin yan yana gelmesiyle oluşur ) olarak ikiye ayrılabilir. Eten ve türevlerinin vermiş oldukları polimerizasyon katılma polimerizasyonuna örnek olarak verilebilir. Polimerler günlük yaşantımızda kullandığımız pek çok maddenin yapımında kullanılır.

Konjuge dienlere katılma polimerizasyonu 1,4 katılması şeklinde gerçekleşir.

Doğal kauçuk, bir dien olan izoprenin doğada polimerleşmesiyle oluşur. Amerika’ya ikinci seferini yapan Kolomb, Haiti adalarında çocukların esnek toplar ile oynadıklarını gördü. Bunlardan birkaçını Avrupa’ya getirdi. Bu ham kauçuktu. 18.yy sonuna kadar kauçuktan yararlanmak kimsenin aklına gelmedi. Bu yüzyılın sonunda ilk kauçuk ürünü olan kurşun kalem silgisi yapıldı. Yerli dilinde Havea Bresiliensis denilen kauçuk ağacı Güney Amerika’dan Güneydoğu Asya’ya getirildi.  Günümüzde doğal kauçuk üretiminin1/3 Malezya üretir. Havea ağaçlarının kabukları kesilirse “Lâteks” adı verilen süt görünüşünde bir sıvı akar. Lâteks içinde koloidal şekilde dağılmış kauçuk taneleri, formik asit ya da asetik asit ile çöktürülür, yıkanır, kurutulur ve balyalanarak fabrikalara gönderilir. Doğal ham kauçuk kuru kuruya ısıtılarak damıtılırsa 1,3-bütadienden izopren adında uçucu bir sıvı oluşur.  

İlk suni kauçuk 1,3-bütadienin Na katalizörlüğünde polimerleşmesiyle elde edildi. Oluşan bu kauçuğa Buna kauçuğu denir.(Butadien+Natriyum)

SORULAR

1. NK da özkütlesi 2,5g/l olan alkenin formülü nedir?

2,5x22,4= 56g               12n+2n=56  n=4 büten

2. 1-pentenin aşağıdaki maddeler ile katılma tepkimelerinin denklemlerini yazıp oluşan maddeleri isimlendiriniz
   1. H₂        b. Cl₂    c. HCl   d. H₂O

3. 2-brompropan dan  başlayarak 1,2-dibrompropan elde ediliş tepkime denklemlerini yazınız.

4. Bir alkenin 0,2 molünü yakmak için gereken havanın NK daki hacmi 67,2L ise alkenin formülü nedir? (eten)

SİKLO ALKENLER (C_nH_2n2)

Halkalı alkanlardaki -an yerine –en getirilerek adlandırılır. Halka üzerinde birden fazla çift bağ veya başka gruplar varsa çift bağlar en düşük sayıyı alacak şekilde numaralandırılır.